Projekt jest inspirowany dramatem Georga Taboriego pt. „Przedwczesne odejście” z 2001 roku, którego prapremierowe czytanie w Polsce odbyło się̨ 07.12.2015 roku w Teatrze Studio w Warszawie. Tekst napisany w formie opowiadania z udziałem 18 postaci, zgodnie z sugestią autora, został zrealizowany tylko z dwojgiem aktorów:Agnieszką Roszkowską i Krzysztofem Ogłozą pod opieką reżyserską Emilii Sadowskiej. Utwór ten nie był nigdy wystawiony na polskich scenach i tylko raz zrealizowany w Niemczech w Berliner Ensemble, w reżyserii autora w 2001 roku. Praca nad czytaniem tego dramatu w Warszawie stała się̨ dla twórców inspiracją do dalszych poszukiwań́ artystycznych związanych z tekstem Taboriego, tym razem w przestrzeni pozateatralnej.

"Przedwczesne odejście" to przedostatni teatralny eksperyment Taboriego. Zapis tekstu ma formę̨ opowiadania filmowego science fiction, którego akcja rozgrywa się w 2066 roku, w czasach, w których na Ziemi dokonuje się̨ eksterminacji ludzi po pięćdziesiątce. Odrzuceni obywatele, zmuszani do comiesięcznego meldowania się przed komisją Policji Politycznej zwanej Pol-Polem - są̨ wywożeni Czarnym Autobusem w nieznanym kierunku. Głównym wątkiem fabularnym jest spotkanie Karla i Santory, którzy podejmują próbę ucieczki przed swoim przeznaczeniem.

Zależy nam na działaniu, którego głównym założeniem jest brak jednego dominującego punktu widzenia, np. reżyserskiego. Formuła ta zakłada stworzenie dzieła otwartego, które niezależnie od etapu powstawania dopuszcza wszystkie możliwe czynniki zewnętrzne jako źródło inspiracji. Pomysł na zderzenie teatru z wystawą inspirowaną tym samym tekstem, ma być kontynuacją myśli i eksperymentów autora. Do stworzenia prac składających się na wystawę został zaproszony Zbigniew Libera, twórca słynnej pracy „Lego. Obóz koncentracyjny” (1996), jeden z czołowych przedstawicieli tzw. sztuki krytycznej („Obrzędy intymne” 1984, „Urządzenia korekcyjne” 1994-97 „Pozytywy” 2002-03”). Jego twórczość wchodzi w skład najważniejszych kolekcji sztuki na świecie. Od 2015 roku (w różnych odstępach czasowych) wraz ze Zbigniewem Liberą pracujemy w przestrzeni eksperymentu twórczego. Poszukujemy nieschematycznych, działań́, rozwiązań scenicznych, różnorodnych form wyrazu, konwencji, humoru, groteski, prowadzonych w dialogu z tekstem opowiadania. W podejmowanych przez nas próbach zależy nam na eksplorowaniu granic między sztuką teatralną a sztuką wizualną, i wyzwalaniu twórczej kreatywności. Zderzenie dwóch wyżej wymienionych dyscyplin wydaje nam się̨ ciekawym kierunkiem do powołania dotkliwej prognozy Taboriego. Adekwatnym narzędziem interpretacji zarysowanych w niej wątków, sytuacji, okoliczności, treści i bohaterów.

Wystawa jest oparta na prezentacji prac powstałych podczas długoletniego okresu twórczych poszukiwań. Elementami projektu będą m.in: instalacja autorstwa Zbigniewa Libery, nagrania różnorodnych działań aktorskich obejmujących improwizacje, happeningi, performance, film czy video-art. Nagrania są odrębnymi formami, które powstały w myśl założenia Georga Taboriego: „ liczy się „jak” a nie „co”. Współtworzyć wystawę będą również:

1. Film w stylu kina noir. Stworzony w konwencji kina noir film będzie stanowił jedno z głównych dzieł wystawy, wprowadzając widzów w atmosferę dramatu Georga Taboriego. Elementy charakterystyczne dla tego gatunku filmowego - czarno białe zdjęcia, ekspresjonistyczne punkty widzenia, silnie kontrastujące światło, światłocienie oraz narracja pełna intrygi, będą wykorzystane do zobrazowania I-go rozdziału utworu Taboriego.

2. Zdjęcia autorstwa Zbigniewa Libery. Zbigniew Libera zrobił 18 portretów dwójki aktorów. Fotografie te są nie tylko odzwierciedleniem 18-stu postaci ze sztuki Taboriego, ale przede wszystkim podejmują temat nieuchronności przemijania.

3.Obiekt "Igloo". Nietypowa bryła, zatytułowana "Igloo", powstała w ramach aktorskich improwizacji. Praca ma pełnić funkcję osobnego punktu w przestrzeni wystawy, zapraszając odwiedzających do refleksji nad tematyką opowiadania Taboriego oraz dodając wystawie kolejny wymiar interpretacyjny.

4. Dźwięk. Przestrzeń dźwiękowa składać się będzie z: nagranych przez aktorów opresyjnych pytań "Ile masz lat?" i "Wiek?", nagranego II rozdziału opowiadania autora tekstu. Dodatkowo, atmosferę wzbogaci pojawiający się w tekście standard jazzowy "Sometimes I am Happy", zaaranżowany w różnych stylach muzycznych.

5. Aktorzy. Wystawę  będzie można oglądać w ciągu dnia bez aktorów, ale w zupełnie innej formie zafunkcjonuje ona wieczorem, gdy  Agnieszka  Roszkowska i Krzysztof Ogłoza staną  się żywą  częścią wystawy. Ich  obecność  ma  stanowić  jej  dynamiczny  element, umożliwiający odbiorcom aktywne uczestnictwo w instalacji. Taki gest to również wyraz zaangażowania aktorów w tworzenie inspirującej i interaktywnej przestrzeni wystawienniczej.

Jesteśmy na etapie poszukiwania odpowiedniego miejsca dla wystawienia stworzonych przez nas i nigdy nie zaprezentowany publicznie prac. Do realizacji projektu potrzebujemy wsparcia organizacyjnego, kuratora oraz czasu na opracowanie techniczne wszystkich planowanych elementów  wystawy. Partnerami i mecenasami projektu byli dotychczas: Austriackie Forum Kultury i Agencja Dramatu Adit, które były producentami naszego czytania performatywnego, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce oraz Muzeum Śląskie w Katowicach.

Autorzy projektu:

Koncepcja: Agnieszka Roszkowska, Emilia Sadowska, Krzysztof Ogłoza, Zbigniew Liber.

Instalacja/wystawa/fotografie:Zbigniew Libera.

Obsada: Karl Krzysztof Ogłoza, Santora Agnieszka Roszkowska. 16 innych postaci: Krzysztof Ogłoza, Agnieszka Roszkowska.